Vanuit Balans zorgen voor een ander zonder jezelf kwijt te raken

Over mantelzorg, medereiziger zijn en het belang van zelfzorg

Bijna iedereen krijgt er vroeg of laat mee te maken: een ouder die steeds afhankelijker wordt, een partner die ziek wordt, een kind dat extra ondersteuning nodig heeft, een vriendin die door een moeilijke periode gaat. Soms weet je het nog niet eens van jezelf, maar ben je ondertussen al mantelzorger geworden. Of een medereiziger,iemand die meeleeft, meedenkt en meevoelt. En in een tijd waarin de formele zorg steeds verder onder druk komt te staan, worden deze rollen ons vaak toebedeeld, zonder dat we er echt op voorbereid zijn.

Je rolt er vanzelf in… en raakt jezelf soms een beetje kwijt.
Zorgen voor een ander doe je vaak met liefde. Je bent trouw, je staat klaar, je regelt, vangt op, helpt vooruit. Maar diezelfde liefde kan je ook uitputten als je niet oplet. Want waar blijf jij in het verhaal? Wat gebeurt er met jouw energie, jouw grenzen, jouw ruimte?

Als therapeut en ervaringsdeskundige zie ik het dagelijks: mensen die al maanden of jaren ‘doorgaan’, vaak met bewonderenswaardige toewijding, maar zonder echte pauzes of herstelmomenten. Tot het lichaam of de emoties beginnen te protesteren. Want ook al wil je nog zoveel geven, er is geen onuitputtelijke bron als je jezelf niet voedt.

Mantelzorger of medereiziger – de impact is groot.
Of je nu officieel mantelzorger bent of in stilte meereist naast iemand die het moeilijk heeft: het raakt je. Emotioneel, praktisch, fysiek, relationeel. Je ervaart verantwoordelijkheid, loyaliteit, soms ook schuldgevoel of machteloosheid. Je probeert sterk te blijven, maar verlangt intussen ook naar een plek waar je even niet hoeft te zorgen. Waar jij even mag ademen.

Zelfzorg is geen luxe. Het is een vorm van liefde.
Goed voor jezelf zorgen wordt vaak nog gezien als ‘egoïstisch’ of ‘te veel’. Maar het tegendeel is waar. Zelfzorg is precies wat nodig is om op de lange termijn beschikbaar te blijven voor de mensen die je dierbaar zijn. Grenzen stellen is niet afwijzen, het is een manier om trouw te blijven aan jezelf en de ander. Stilstaan is geen opgeven, het is opladen.